Việc tiêu thụ dầu diesel yếu của Trung Quốc, cùng với sự gia tăng sử dụng xe tải chạy bằng LNG, đang ảnh hưởng đến nhu cầu nhiên liệu trong nước, các nhà dự đoán cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn từ nền kinh tế kém khả quan, đặc biệt là khủng hoảng kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
Dù nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã lâu là động lực tăng trưởng của nhu cầu dầu toàn cầu, sự giảm sút nhu cầu về nhiên liệu vận tải do chuyển đổi năng lượng đang làm giảm đi sự hỗ trợ cho thị trường dầu thế giới. Trong quý hai, tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu đạt mức thấp nhất kể từ cuối năm 2022, chủ yếu do sự suy giảm trong tiêu thụ của Trung Quốc, báo cáo thị trường dầu tháng 7 của IEA cho biết.
Nhu cầu từ sản xuất và xây dựng dự kiến vẫn sẽ yếu trong nửa cuối năm khi nước nhập khẩu dầu hàng đầu thế giới đang đối mặt với thị trường bất động sản uể oải, vốn chiếm khoảng 70% tài sản hộ gia đình, trong khi các rủi ro từ bên ngoài ngày càng gia tăng. Zameer Yusof, nhà phân tích chính về dầu distillates của công ty phân tích Kpler, cho biết: “Lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc đang bắt đầu chậm lại – dựa trên các chỉ số PMI – đặc biệt là khi mô hình tăng trưởng ‘dựa vào xuất khẩu’ của nước này không còn khả thi nữa.” Ông cũng lưu ý rằng đây là kết quả của cả tăng trưởng kinh tế toàn cầu tương đối chậm và các mức thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc.
Khi việc sử dụng xăng đã đạt đến mức ổn định, tăng trưởng nhu cầu dầu ở nước tiêu thụ lớn thứ hai thế giới dự kiến sẽ chậm lại xuống dưới 3% vào năm 2024, thấp hơn so với mức trung bình 4,6% của thập kỷ qua và sự phục hồi 11,7% của năm ngoái sau ba năm hạn chế do COVID-19. Bốn trong số năm nhà phân tích trong một khảo sát của Reuters cho biết họ dự đoán nhu cầu diesel trong nửa cuối năm sẽ giảm từ 2% đến 7% so với cùng kỳ năm trước, dao động từ 3,81 triệu đến 4,67 triệu thùng mỗi ngày.
Điều này xảy ra sau khi tiêu thụ dầu của Trung Quốc giảm trong quý hai, khiến các nhà máy lọc dầu phải cắt giảm sản lượng nhiên liệu và nhập khẩu dầu thô. “Nhu cầu diesel là lĩnh vực chậm chạp nhất trong nhu cầu dầu trong nửa cuối năm, với sự thay thế đáng kể… trong ngành vận tải,” theo Xia Shiqing của Wood Mackenzie, dự đoán nhu cầu diesel của Trung Quốc trong nửa cuối năm sẽ giảm khoảng 2% xuống còn 3,93 triệu thùng mỗi ngày.
Khi số lượng xe tải chạy bằng LNG gia tăng làm giảm nhu cầu dầu diesel, sự gia tăng doanh số xe điện cho thấy nhu cầu nhiên liệu vận tải của Trung Quốc đang gần đạt đỉnh. Xăng và diesel chiếm hơn 40% nhu cầu dầu của quốc gia này.
IEA đã liên tục điều chỉnh giảm dự báo nhu cầu sản phẩm dầu của Trung Quốc cho năm 2024 hàng tháng kể từ tháng 1, trong khi các công ty tư vấn như FGE và Kpler cũng đã cắt giảm một số dự báo nhu cầu của họ. Kpler dự đoán nhu cầu diesel trong nửa cuối năm sẽ tăng 4% hàng năm, nhưng đã điều chỉnh giảm so với dự báo trước đó và có thể sẽ tiếp tục cắt giảm trong tương lai.
Các nhà phân tích của FGE cho biết trong một ghi chú gửi khách hàng: “Mặc dù đã kết thúc bảo trì nhà máy lọc dầu cao điểm, nhu cầu diesel yếu liên tục và sự giảm tốc trong tiêu thụ xăng đã không tạo động lực cho các nhà máy lọc dầu tăng cường sản xuất.” Họ cũng thêm, “Không có nhu cầu cấp bách hơn về nguồn cung (các nhiên liệu) trên thị trường nội địa.” FGE đã điều chỉnh dự báo nhu cầu diesel của mình xuống mức giảm 5% so với năm trước trong nửa cuối năm, so với mức giảm 1,2% trước đó.
Sản lượng nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc
Trung Quốc đang chuyển đổi sang LNG
Việc sử dụng nhiên liệu truyền thống đang chậm lại khi doanh số bán xe tải chạy bằng LNG tăng vọt 307% lên 152.000 chiếc trong năm ngoái, theo dữ liệu từ nhà cung cấp thông tin Trung Quốc CV World. Một chiếc xe tải chạy bằng LNG có giá khoảng 80.000 nhân dân tệ (11.021 đô la) cao hơn so với xe tải chạy dầu diesel cùng công suất, nhưng tiết kiệm nhiên liệu cho phép hoàn vốn trong khoảng 190 ngày, theo nghiên cứu của Horizon Insights.
Woodmac ước tính chi phí nhiên liệu cho một chiếc xe tải hạng nặng chạy bằng LNG là khoảng 1,7 nhân dân tệ mỗi km, thấp hơn so với chi phí của dầu diesel là 2,8 nhân dân tệ. Mỗi xe tải chạy bằng LNG thay thế khoảng 13 tấn (97 thùng) nhu cầu diesel hàng năm, công ty tư vấn này cho biết.
Kpler ước tính LNG sẽ thay thế 140.000 thùng mỗi ngày diesel trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 12, trong khi FGE dự đoán 110.000 đến 120.000 thùng mỗi ngày diesel sẽ bị thay thế bởi LNG vào các năm 2024 và 2025. Các xe tải chạy bằng LNG có thể chiếm gần 10% đội xe tải hạng nặng vào năm 2025, theo các nhà phân tích của công ty dữ liệu ICIS.
XĂNG VÀ NHIÊN LIỆU HÀNG KHÔNG
Nhu cầu xăng, chiếm một phần năm nhu cầu dầu của Trung Quốc, dự kiến sẽ mở rộng nhẹ trong nửa cuối năm, với dự báo cho thấy doanh số bán xe điện (EV) tiếp tục tăng trưởng. Rystad và Woodmac dự đoán tăng trưởng hàng năm lần lượt là 1,2% và 1%, đạt 3,45 triệu thùng mỗi ngày và 3,97 triệu thùng mỗi ngày trong nửa cuối năm, trong khi FGE dự đoán nhu cầu sẽ ổn định.
Longzhong dự kiến nhu cầu trong nửa cuối năm sẽ giảm 3,52% so với năm trước xuống còn 3,87 triệu thùng mỗi ngày, do xe điện chiếm gần 40% doanh số bán ô tô trong quý hai. Mia Geng, trưởng bộ phận phân tích dầu của FGE ở Trung Quốc, cho biết: “Nhu cầu xăng hiện đang ở giai đoạn cuối cùng của tăng trưởng và triển vọng tăng giá từ năm tới là hạn chế,” và dự đoán tiêu thụ sẽ ổn định trong vòng 12 đến 18 tháng tới.
Nhiên liệu hàng không là lĩnh vực tăng trưởng chính trong việc sử dụng nhiên liệu tinh chế của Trung Quốc, nhờ nhu cầu du lịch bị dồn nén, với các nhà phân tích dự đoán tăng trưởng so với năm trước từ 8% đến 15%, đạt từ 870.000 đến 1,04 triệu thùng mỗi ngày trong nửa cuối năm. Số lượng chuyến bay nội địa hiện đã cao hơn 10% so với trước đại dịch, trong khi các chuyến bay quốc tế đã phục hồi đến 75%, Xia của WoodMac cho biết, và dự đoán nhu cầu trong nửa cuối năm sẽ cao hơn 30.000 thùng mỗi ngày so với cùng kỳ năm 2019.
Mặc dù Trung Quốc đã triển khai hàng loạt biện pháp miễn visa kể từ tháng 12 để thúc đẩy nhu cầu du lịch vào, số lượng khách quốc tế chỉ đạt 14,6 triệu người trong nửa đầu năm, theo báo cáo của Trip.com, một công ty du lịch trực tuyến. Điều này cho thấy số lượng đặt chỗ cần phải tăng gấp đôi trong nửa cuối năm để đạt được con số 49,1 triệu du khách quốc tế của năm 2019.
Phản ánh nhu cầu yếu, sản lượng tinh chế của Trung Quốc trong nửa đầu năm giảm 0,4% so với năm trước, đạt 360,09 triệu tấn (14,44 triệu thùng mỗi ngày), theo dữ liệu chính thức, với Sinopec, nhà máy lọc dầu lớn nhất châu Á, đã cắt giảm sản lượng diesel 8,8% do doanh số bán nhiên liệu tinh chế trong nước giảm 2,5%.
