Quá trình chuyển đổi năng lượng của Trung Quốc
Trung Quốc đang thực hiện một cuộc chuyển mình mạnh mẽ trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là trong việc mở rộng sản xuất năng lượng tái tạo, mặc dù vẫn phụ thuộc đáng kể vào khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) để đáp ứng nhu cầu điện năng ngày càng gia tăng. Trong một sự kiện gần đây tại Hội nghị Thị trường khí châu Á 2024, ông Yaoyu Zhang, Phó Giám đốc của PetroChina, đã nhấn mạnh sự tăng trưởng đáng kể của năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng gió và mặt trời, trong nỗ lực giảm thiểu sự phụ thuộc vào than đá trong sản xuất điện.
Trong những năm qua, Trung Quốc đã đẩy mạnh phát triển nguồn năng lượng tái tạo, với chi phí sản xuất điện mặt trời và gió ngày càng cạnh tranh hơn so với khí tự nhiên. Theo ông Zhang, dự kiến đến cuối năm 2024, tổng công suất sản xuất năng lượng gió và mặt trời của Trung Quốc sẽ đạt khoảng 1.300 gigawatt (GW), vượt qua mục tiêu 1.200 GW đã đặt ra cho năm 2030. Điều này cho thấy sự tiến bộ đáng kể trong việc giảm tỷ lệ than trong tổng cấu trúc năng lượng quốc gia, phù hợp với cam kết của Trung Quốc về việc đạt được mức phát thải carbon bằng 0 vào năm 2060.
Tuy nhiên, mặc dù năng lượng tái tạo đang tăng trưởng nhanh chóng, sự phụ thuộc vào LNG vẫn là một vấn đề lớn đối với Trung Quốc. Trong năm 2023, quốc gia này đã nhập khẩu khoảng 71,32 triệu tấn LNG, tăng 11,7% so với năm trước. Điều này cho thấy rằng trong khi năng lượng tái tạo đang trên đà phát triển, nhu cầu về LNG vẫn cao để đáp ứng nhu cầu năng lượng. Sự phụ thuộc này mang lại nhiều thách thức, đặc biệt là sự biến động của giá cả.
Giá LNG thường không ổn định và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các biến động trên thị trường toàn cầu. Trong khi khí tự nhiên vận chuyển qua đường ống có chi phí thấp hơn, LNG lại dẫn đến những khó khăn về giá cả cho các ngành công nghiệp trong nước. Ví dụ, giá LNG ở miền Bắc Trung Quốc đang dao động từ 13 đến 14 USD mỗi triệu đơn vị nhiệt Anh (MMBtu), được coi là quá cao cho sản xuất điện. Trong khi đó, tại miền Nam, nơi có ngành chế tạo có lợi nhuận cao hơn, mức giá này lại được chấp nhận hơn.
Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến tương lai của năng lượng tại Trung Quốc là định giá carbon. Mặc dù hiện tại mức giá carbon còn khá thấp, nhưng dự báo về việc tăng giá trong tương lai có thể kích thích sự phát triển mạnh mẽ hơn của năng lượng tái tạo. Việc gia tăng định giá carbon trong ngắn hạn có thể khiến các nhà máy điện sử dụng khí tự nhiên trở nên cạnh tranh hơn so với các nhà máy điện chạy bằng than. Về lâu dài, điều này sẽ giúp năng lượng tái tạo trở nên cạnh tranh hơn, bởi vì các nhà sản xuất điện từ nhiên liệu hóa thạch sẽ phải đối mặt với chi phí ngày càng cao liên quan đến khí thải carbon.
Khung pháp lý về định giá carbon có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự áp dụng năng lượng tái tạo tại Trung Quốc, cho phép quốc gia này tiến gần hơn tới các mục tiêu trung hòa carbon đồng thời giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Những chính sách này không chỉ thúc đẩy sự chuyển đổi sang năng lượng tái tạo mà còn giúp Trung Quốc đối phó hiệu quả với những thách thức trong lĩnh vực năng lượng trong tương lai.
Với những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc phát triển năng lượng tái tạo, Trung Quốc đang cho thấy rằng họ có thể đạt được những mục tiêu về năng lượng bền vững, mặc dù vẫn phải đối mặt với những thách thức liên quan đến sự phụ thuộc vào LNG và biến động giá cả. Những bước tiến này không chỉ mang lại lợi ích cho nền kinh tế của Trung Quốc mà còn góp phần vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và hướng tới một tương lai năng lượng sạch hơn.
Sự chuyển mình của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng, với sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng tái tạo, đang mở ra những cơ hội mới trong việc đảm bảo nguồn năng lượng bền vững cho tương lai, đồng thời cho thấy sự cần thiết phải cân bằng giữa các nguồn năng lượng khác nhau để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.
Tác động của quá trình chuyển đổi năng lượng này không chỉ dừng lại ở việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn có thể làm thay đổi cơ cấu thị trường dầu thô. Khi Trung Quốc chuyển hướng sang năng lượng tái tạo và tăng cường sử dụng khí tự nhiên, nhu cầu đối với dầu thô có thể giảm. Các nhà phân tích dự đoán rằng sự giảm sút trong nhu cầu dầu thô từ Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến giá dầu toàn cầu, tạo ra những thay đổi lớn trong chuỗi cung ứng năng lượng quốc tế.
Tóm lại, quá trình chuyển đổi năng lượng tại Trung Quốc đang diễn ra mạnh mẽ và ảnh hưởng sâu sắc đến cấu trúc năng lượng trong nước cũng như thị trường năng lượng toàn cầu. Sự gia tăng năng lượng tái tạo không chỉ giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào than và dầu thô mà còn định hình lại bức tranh năng lượng trong khu vực và toàn cầu trong tương lai gần.
