Trung Quốc tăng cường đầu tư vào lưu trữ năng lượng
Trung Quốc đang tăng tốc đầu tư vào lưu trữ năng lượng để hỗ trợ sản xuất điện tái tạo, bất chấp những thách thức về lợi nhuận đối với các nhà khai thác.
Một kho lưu trữ LNG ở Trung Quốc.
Trung Quốc đang chứng kiến sự bùng nổ các dự án lưu trữ năng lượng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Một ví dụ nổi bật là nhà máy 795 MW ở Sơn Đông, được tạo thành từ pin có khả năng lưu trữ 1 triệu kilowatt giờ điện, đủ cung cấp điện cho 150.000 ngôi nhà trong một ngày. Được xây dựng bởi Công ty Lijin County Jinhui New Energy Co, dự án thể hiện mức độ đầu tư của Trung Quốc dành cho lĩnh vực này.
Nỗ lực này được hỗ trợ bởi lời kêu gọi của Chính phủ nhằm tăng cường đầu tư hơn nữa để khắc phục tình trạng tắc nghẽn lưới điện và tối đa hóa việc sử dụng năng lượng tái tạo. Phát triển nhanh chóng khả năng lưu trữ là điều cần thiết để cân bằng cung – cầu điện, đặc biệt trong trường hợp các trang trại điện gió và mặt trời sản xuất nhiều điện hơn mức lưới điện có thể xử lý.
Những thách thức trong lĩnh vực lưu trữ năng lượng
Bất chấp những khoản đầu tư lớn, ngành lưu trữ năng lượng Trung Quốc vẫn phải đối mặt với những thách thức đáng kể. Khả năng sinh lời vẫn là câu hỏi trọng tâm khi cơ chế định giá và các cải tiến công nghệ gặp khó khăn trong việc theo kịp tốc độ tăng trưởng. Theo Simeng Deng, nhà phân tích chính của Rystad Energy, nhiều công ty trong lĩnh vực này vẫn đang tìm cách để đầu tư sinh lời.
Năm ngoái, đầu tư vào pin nối lưới ở Trung Quốc đã tăng 364%, đạt 75 tỷ nhân dân tệ (11 tỷ USD), tạo ra hệ thống lưu trữ lớn nhất thế giới với công suất 35,3 GW vào tháng 3. Vào tháng 5, Trung Quốc đã đặt mục tiêu có ít nhất 40 GW dung lượng pin vào cuối năm 2025, tăng mục tiêu trước đó lên 33% như một phần trong kế hoạch giảm lượng khí thải carbon.
Chính sách và quy định
Để đạt được những mục tiêu này, chính quyền địa phương đã yêu cầu lắp đặt năng lượng tái tạo để kết hợp các giải pháp lưu trữ, điều này khiến công suất đạt tốc độ tăng trưởng nhanh chóng. Tuy nhiên, thị trường điện được quản lý chặt chẽ đang gặp khó khăn trong việc khuyến khích sử dụng hiệu quả các công suất này, đặc biệt là trong lắp đặt năng lượng gió và mặt trời. Hội đồng Điện lực Trung Quốc báo cáo rằng việc lưu trữ tại các cơ sở tái tạo chỉ hoạt động trung bình 2,18 giờ mỗi ngày vào năm ngoái, so với 14,25 giờ mỗi ngày tại các cơ sở công nghiệp và thương mại.
Cosimo Ries, nhà phân tích tại Trivium China, chỉ ra rằng các chính sách bắt buộc thường thất bại vì chúng làm tăng chi phí dự án mà không cung cấp đủ công suất lắp đặt.
Đổi mới và tiến bộ công nghệ
Lĩnh vực lưu trữ năng lượng ở Trung Quốc đang trải qua những tiến bộ công nghệ đáng kể. Nhà máy mới ở Sơn Đông sử dụng cả pin lithium-ion và pin dòng oxi hóa khử vanadi, một công nghệ đầy hứa hẹn, giúp tăng thời gian lưu trữ và cải thiện độ an toàn. Giá pin giảm cũng góp phần cải thiện tính kinh tế của ngành lưu trữ năng lượng Trung Quốc, với chi phí giảm 20% từ cuối năm 2023 đến giữa tháng 6/2024.
Việc phân loại giá điện theo giờ cao điểm và thấp điểm, được thực hiện chủ yếu ở các tỉnh ven biển như Quảng Đông, cho phép các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ bán điện tích trữ với giá cao hơn, từ đó tăng cường lợi nhuận.
Quan điểm và những cải cách cần thiết
Bất chấp tiến bộ này, cần phải cải cách thị trường để tạo động lực cho các nhà khai thác lưu trữ tăng cường mức đầu tư. Một số người trong ngành đang kêu gọi sử dụng các khoản thanh toán công suất để duy trì các nhà máy nhiệt điện than đang gặp khó khăn, với chi phí do khách hàng gánh chịu. Các công nghệ lưu trữ như lưu trữ nhiệt, pin dòng oxi hóa khử và pin natri-ion cho thấy tiềm năng đầy hứa hẹn về thời gian lưu trữ lâu hơn, mặc dù chi phí ban đầu cao và chuỗi cung ứng chưa hoàn thiện.
Trung Quốc cũng đang tăng cường các dự án thủy điện tích năng, một công nghệ đã xuất hiện từ lâu nhưng có những hạn chế về mặt địa lý và thời gian xây dựng. Đồng thời, nước này cũng khuyến khích thử nghiệm các công nghệ mới nổi, tạo sự cân bằng trong việc đầu tư vào các giải pháp lưu trữ khác nhau để đảm bảo quá trình chuyển đổi năng lượng thành công.
